ហេតុអ្វីវិនិយោគនៅ
ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា
ស្ថិរភាពសន្តិភាព, នយោបាយ, និងម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច
រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាការពារយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់បំផុតនូវសន្តិភាព និងស្ថិរភាពនយោបាយដែលរកបានដោយកម្រ ដែលជាគោលការណ៍ស្នូល និងជាគុណតម្លៃសម្រាប់កម្ពុជាទាំងមូល ដើម្បីបង្កើតបរិយាកាសដ៏គួរឱ្យជឿទុកចិត្ត សម្រាប់ប្រតិបត្តិការធុរកិច្ចរយៈពេលវែង។
( ប្រភព៖ ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ )
ឈរលើមូលដ្ឋាននេះ កម្ពុជាសម្រេចបាននូវភាពជោគជ័យផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចដ៏គួរឱ្យស្ញប់ស្ញែង ដែលរក្សាបាននូវអត្រាកំណើនប្រចាំឆ្នាំជាមធ្យមជាង ៧% មុនពេលការរីករាលដាល នៃជំងឺកូវីដ-១៩។ សន្ទុះនេះនៅតែបន្ត ទោះបីកំពុងប្រឈមនឹងបញ្ហាសកលនានា ជាមួយនឹងកំណើនព្យាករ ៦% ក្នុងឆ្នាំ២០២៤ និង ៦.៣% សម្រាប់ឆ្នាំ២០២៥។ កម្ពុជាក៏ មានបរិយាកាសធុរកិច្ចដែលអាចប៉ាន់ប្រមាណទុកជាមុនបាន ជាមួយនឹងអត្រាអតិផរណាដែលអាចគ្រប់គ្រងបាន, ស្ថិរភាពនៃអត្រាប្តូររូបិយបណ្ណបរទេស, និងអត្រានិកម្មភាពទាប។
ទីតាំងយុទ្ធសាស្ត្រ បូករួមនឹងទីផ្សារធំទូលាយ
ប្រទេសកម្ពុជាស្ថិតនៅចំកណ្តាលនៃតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ដែលជាទីតាំងយុទ្ធសាស្ត្រផ្តល់លទ្ធភាពដល់ការចូលទៅកាន់ ទីផ្សារក្នុងតំបន់ប្រកបដោយថាមវន្ត។ កម្ពុជាគឺជាប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចបើកចំហនិងបានធ្វើសមាហរណកម្មយ៉ាងឆាប់រហ័ស ទៅក្នុងទីផ្សារតំបន់ និងសកលលោក តាមរយៈការប្រកាន់យកការចុះកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីទ្វេភាគីនិងពហុភាគី, ការផ្ដល់ការអនុគ្រោះដល់វិនិយោគិនចូលទៅកាន់ទីផ្សារនានា ដែលផ្តល់លទ្ធភាពឱ្យធុរកិច្ចឈានដល់ចំណុចកំពូលថ្មី។
( ប្រភព៖ ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម និងលេខាធិការដ្ឋានអាស៊ាន )
វិនិយោគិននៅកម្ពុជាអាចចូលទៅកាន់ទីផ្សារអនុតំបន់មេគង្គ ដែលមានប្រជាជនជាង ៣០០ លាននាក់, ទីផ្សារអាស៊ានដែលមានប្រជាជនសរុបជាង ៦៧០ លាននាក់ (២០២៣) និងទីផ្សារភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយក្នុងតំបន់ (RCEP) ដែលមានប្រជាជន ២,៣ ប៊ីលាននាក់ និងផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (ផ.ស.ស.) ២៥,៨ ទ្រីលានដុល្លារ អាម៉េរិក។ លើសពីនេះ កម្ពុជាក៏បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីទ្វេភាគីជាមួយប្រទេសចិន កូរ៉េ និងកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយជាមួយអេមីរ៉ាត អារ៉ាប់រួម(UAE)។ បន្ថែមលើនេះ ការនាំចេញរបស់កម្ពុជា បានទទួលអត្ថប្រយោជន៍ពីការចូលទៅកាន់ទីផ្សារសហភាពអឺរ៉ុប សហរដ្ឋអាមេរិក និងចក្រភពអង់គ្លេស តាមរយៈការទទួលបានកម្មវិធីអនុគ្រោះពន្ធពាណិជ្ជកម្ម ក្នុងនាមកម្ពុជាជាប្រទេសមានការអភិវឌ្ឍតិចតួច (LDC)។
កម្លាំងពលកម្មប្រកបដោយថាមវន្ត, ប៉ិនប្រសប់, និងវ័យក្មេង
កម្ពុជា មានភ័ព្វសំណាងផ្នែកភាគលាភប្រជាសាស្ត្រ ដែលមានកម្លាំងពលកម្មវ័យក្មេងដ៏ច្រើនលើសលុប បូករួមនឹងប្រាក់ឈ្នួលមានភាពប្រកួតប្រជែង។
( ប្រភព៖ ក្រសួងផែនការ និង ក្រសួងការងារ និងបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈ )
ជាង ៦០% នៃប្រជាជនកម្ពុជាសរុប មានអាយុក្រោម៣៥ឆ្នាំ។ លើសពីនេះ រាជរដ្ឋាភិបាល បាននិងកំពុងអនុវត្តកម្មវិធីអភិវឌ្ឍជំនាញប្រកបដោយមហិច្ឆតា ដើម្បីផ្តល់ការ បណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ និងបច្ចេកទេសដល់យុវជនប្រមាណ ១,៥ លាននាក់ ដែលមកពីគ្រួសារក្រីក្រ និងងាយរងគ្រោះទូទាំងប្រទេស។ វិនិយោគិននឹងមានភាពងាយស្រួល ក្នុងការជ្រើសរើសទេពកោសល្យវ័យក្មេង និងឧស្សាហ៍ព្យាយាម នៅកម្ពុជា រួមផ្សំនឹងកម្លាំងពលកម្មជំនាញដែលមានការទទួលស្គាល់យ៉ាងទូលំទូលាយ។
អន្តរកាលឆ្ពោះទៅកាន់សេដ្ឋកិច្ចបៃតង និងឌីជីថល
ប្រមាណ ៦១% នៃការផលិតថាមពលនៅកម្ពុជា បានមកពីប្រភពថាមពលកកើតឡើងវិញ (គិតត្រឹមឆ្នាំ ២០២៤)។ កម្ពុជាគឺជាប្រទេសដែលមានកម្រិតនៃការបំភាយឧស្ម័នកាបូនិក (CO2) ទាបជាងគេក្នុងចំណោមបណ្ដាប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន (គិតជាតោននៃការបំភាយឧស្ម័នកាបូនិកក្នុងមនុស្សម្នាក់)។ ដោយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវទស្សនវិស័យនៃគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាព រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងការសម្រេចឱ្យបាននូវអព្យាក្រឹតកាបូនទូទាំងប្រទេស ត្រឹមឆ្នាំ២០៥០ ដូចបានដាក់ចេញក្នុង «យុទ្ធសាស្រ្តអភិវឌ្ឍន៍រយៈពេលវែងប្រកបដោយអព្យាក្រឹតកាបូន»។
( ប្រភព៖ អាជ្ញាធរអគ្គិសនីកម្ពុជា និង ក្រសួងប្រៃសណីយ៍ និងទូរគមនាគមន៍ )
សម្រាប់បច្ចេកវិទ្យាឌីជីថលវិញ ការរីកចម្រើនជាលំដាប់ផ្នែកឌីជីថល របស់កម្ពុជាស្ដែងចេញយ៉ាងច្បាស់ និងបាននិងកំពុងធ្វើឱ្យមានការផ្លាស់ប្ដូរក្នុងស្ថាប័នសាធារណៈ អង្គការធុរកិច្ច និងជីវិតរស់នៅរបស់បុគ្គល។ រាជធានីភ្នំពេញ បាត់ដំបង សៀមរាប និងខេត្តជាប់មាត់សមុទ្រនានា ស្ថិតនៅជួរមុខនៃបដិវត្តន៍បច្ចេកវិទ្យានេះ ជាមួយនឹងសេវាកម្មឌីជីថលដែលកំពុងលេចឡើងថ្មីៗក្នុងវិស័យនានា។ សេវាទូរសព្ទ ចល័តនៅកម្ពុជា មានតម្លៃសមរម្យ ហើយអ៊ីនធឺណិតក៏អាចប្រើប្រាស់បានដោយល្បឿនលឿន និងការតភ្ជាប់ដ៏គួរឱ្យជឿទុកចិត្ត។ ជាមួយនឹងការកើនឡើងយ៉ាងឆាប់រហ័ស នៃអត្រាអ្នកប្រើប្រាស់អ៊ិនធឺណិតល្បឿនលឿន ការប្រើប្រាស់ទូរសព្ទចល័តនិងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គម រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាកំពុងអភិវឌ្ឍយ៉ាងសកម្មនូវភាពត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេច ផ្នែកឌីជីថលរបស់កម្ពុជា និងកំពុងតាក់តែងគោលនយោបាយប្រកបដោយមហិច្ឆតា ដើម្បីប្រែក្លាយកម្ពុជាឈានឆ្ពោះទៅជាប្រទេសសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលក្នុងរយៈពេលវែង។
បរិយាកាសធុរកិច្ចមានភាពបើកចំហ
រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ខិតខំលើកកម្ពស់បរិយាកាសវិនិយោគនៅកម្ពុជាឱ្យកាន់តែមានភាពងាយ-ស្រួល សម្រាប់វិនិយោគិន ទាំងក្នុងស្រុក ទាំងបរទេស ដោយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវគោលការណ៍បើកចំហ តម្លាភាព ភាពអាចប៉ាន់ប្រមាណទុកជាមុនបាន និងការប្រកួតប្រជែងពេញលេញ ដោយគ្មានការរើសអើង។
វិនិយោគិននឹងទទួលបានការលើកទឹកចិត្តផ្នែកពន្ធដ៏អំណោយផល ការធានាការវិនិយោគ និងសាមញ្ញកម្មនីតិវិធីរដ្ឋបាល។ [ចុចទីនេះ] សម្រាប់ព័ត៌មានលម្អិតស្តីពីការលើកទឹកចិត្តផ្នែកពន្ធ។ កម្ពុជា បើកចំហសម្រាប់ភាពជាម្ចាស់ធុរកិច្ចបរទេស និងការបង្វិលដើមទុនទៅបរទេសដោយសេរី។ ជាក់ស្ដែង កម្ពុជាអនុញ្ញាតឱ្យមានកម្មសិទ្ធិបរទេស១០០% ក្នុងវិស័យសំខាន់ៗជាច្រើនលើកលែងតែកម្មសិទ្ធិដីធ្លីប៉ុណ្ណោះ ព្រមទាំងអនុញ្ញាតឱ្យវិនិយោគិនអាចទិញរូបិយបណ្ណបរទេសដោយសេរី និងបង្វិលទៅបរទេសនូវរូបិយបណ្ណ បរទេសទាំងអស់នោះ។ រាជរដ្ឋាភិបាល ប្តេជ្ញាចិត្តយ៉ាងពេញទំហឹងក្នុងការជួយសម្របសម្រួលដល់វិនិយោគិននៅគ្រប់ដំណាក់កាល និងពង្រឹងកិច្ចសន្ទនា និងភាពជាដៃគូ រវាងរដ្ឋ-ឯកជន។
ការពង្រីកហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធភស្តុភារកម្ម និងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស
ក្នុងការបង្កើនប្រសិទ្ធភាពជ្រៀតចូលក្នុងទីផ្សារនាំចេញដែលមានភាពប្រកួតប្រជែង និងពិពិធកម្ម កម្ពុជាបាននិងកំពុងពង្រីកការតភ្ជាប់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរបស់ខ្លួន ដើម្បីធ្វើសមាហរណកម្ម និងតភ្ជាប់បណ្តាញដឹកជញ្ជូនទៅកាន់មជ្ឈមណ្ឌលសេដ្ឋកិច្ច និងច្រករបៀងគន្លឹះៗនៅក្នុងតំបន់។
ទុនវិនិយោគដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ ត្រូវបានប្រើប្រាស់សម្រាប់ការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសំខាន់ៗ ដូចជា ផ្លូវល្បឿនលឿន, អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិ, មជ្ឈមណ្ឌល ភស្តុភារកម្មចម្រុះ, កំពង់ផែសមុទ្រទឹកជ្រៅ និងបណ្តាញដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវទឹក។ ការអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធអគ្គិសនី ក៏មានការរីកចម្រើនគួរឱ្យកត់សម្គាល់ផងដែរ ដោយអត្រាថ្លៃអគ្គិសនី ធ្លាក់ចុះគួរឱ្យកត់សម្គាល់ និងសមត្ថភាពផលិតកើនឡើង ១៥ដង ក្នុងរយៈពេល ១៥ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ បន្ថែមលើនេះ តំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស (ត.ស.ព.) ជាច្រើន ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅគ្រប់ប៉ូលសេដ្ឋកិច្ចសំខាន់ៗនៅទូទាំងកម្ពុជា ដោយមានការតភ្ជាប់ផ្លូវថ្នល់ ផ្លូវដែក ផ្លូវសមុទ្រ និងផ្លូវអាកាស ទៅកាន់មជ្ឈមណ្ឌលពាណិជ្ជកម្ម អន្តរជាតិសំខាន់ៗ។ រាល់ការវិនិយោគនៅក្នុងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសណាមួយ នឹងទទួលបានការលើកទឹកចិត្តដូចគ្នាទៅនឹងគម្រោង ដែលវិនិយោគក្រៅតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស ប៉ុន្តែវិនិយោគិននឹងទទួលបានការសម្របសម្រួលផ្នែករដ្ឋបាលប្រសើរជាង រួមផ្សំជាមួយអត្ថប្រយោជន៍នៃឥទ្ធិពល ចង្កោមឧស្សាហកម្មដែលស្ថិតក្នុងតំបន់សេដ្ឋកិច្ច ពិសេសស្រាប់។
%
ការប៉ាន់ប្រមាណ ផ.ស.ស. (២០២៥)
$
ផ.ស.ស. សម្រាប់ ប្រជាជនម្នាក់ (២០២៥)
%
អត្រាអតិផរណា (២០២៥)
$
B
ទុនបម្រុងបរទេស (២០២៥)
ទ្រីលានដុល្លារអាម៉េរិក
កំណើន ផ.ស.ស. ជាមធ្យមក្នុង តំបន់អាស៊ាន (២០១២-២០២១)
%
នៃ ផ.ស.ស. សកល (ទំហំ ផ.ស.ស. RCEP)
ប៊ីលាននាក់
ចំនួនប្រជាជន ក្នុងតំបន់ RCEP
កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្ម ដែលកំពុងមានជាធរមាន
%
នៃប្រជាជនកម្ពុជា មានអាយុក្រោម៣៥ឆ្នាំ
ដុល្លារ
ប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមា ក្នុងឆ្នាំ២០២៤
ពាន់នាក់
កម្មករជំនាញ ក្នុងឆ្នាំ២០២៣
ពាន់នាក់
បញ្ចប់ថ្នាក់ឧត្តមសិក្សា និងក្រោយឧត្តមសិក្សាក្នុងឆ្នាំ២០២៤
%
ប្រភពថាមពលកកើត ឡើងវិញ (២០២៤)
លាន
អ្នកប្រើប្រាស់ ទូរសព្ទចល័ត (២០២៤)
%
អ៊ីនធឺណិតល្បឿនលឿនក្នុងឆ្នាំ២០២៣ សម្រាប់អ្នកប្រើប្រាស់១០០នាក់
%
ការគ្របដណ្តប់ អ៊ីនធឺណិតល្បឿនលឿនសម្រាប់តំបន់រស់នៅ (២០២៣)
រហូតដល់
ឆ្នាំ
ការលើកទឹកចិត្ត ផ្នែកពន្ធ
%
កម្មសិទ្ធិបរទេស ត្រូវបានអនុញ្ញាតក្នុងវិស័យជាច្រើន
ប្រព័ន្ធចុះបញ្ជីគម្រោង វិនិយោគតាមអនឡាញ
ថ្ងៃធ្វើការដើម្បីចុះបញ្ជី គម្រោងវិនិយោគ
អាកាសយានដ្ឋាន អន្តរជាតិ
កំពង់ផែ អន្តរជាតិ
ផ្លូវល្បឿនលឿនបានគ្រោង ត្រឹមឆ្នាំ២០៥០
តំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស កំពុងដំណើរការ